Sử dụng điều kiện Incoterms – FCA đúng cách giúp các bên có thể giảm thiểu rủi ro đáng kể và tiết kiệm chi phí. Bài viết này sẽ chỉ ra cách thức đó, nhằm giúp các bên giao dịch thương mại quốc tế thuận lợi, thành công. Tuy nhiên, bài chỉ phân tích điều kiện FCA được quy định trong Incoterms 2020 – bản Incoterms mới được cập nhật.

Mục lục

1. Điều kiện FCA là gì?

FCA là giao hàng cho người chuyên chở (tại địa điểm cụ thể – named place) có nghĩa là hàng hóa được giao cho người mua bằng hai cách:

Khi nơi giao hàng là cơ sở (premises) của người bán thì hàng hóa sẽ được giao khi chúng được xếp lên phương tiện vận tải do người mua chỉ định đến lấy hàng
Khi nơi giao hàng không là cơ sở của người bán thì hàng hóa sẽ được giao khi

+ chúng được đặt dưới quyền định đoạt của người chuyên chở hoặc một người khác do người mua chỉ định

+ hàng được phương tiện vận tải của người bán chở đến nơi giao hàng và sẵn sàng để dỡ xuống

Dù giao hàng ở đâu thì địa điểm giao hàng sẽ luôn là nơi chuyển giao rủi ro cho người mua và kể từ thời điểm đó, mọi chi phí sẽ do người mua chịu.

FCA được sử dụng cho mọi phương thức vận tải và khi nhiều phương thức vận tải tham gia

Cách tiết kiệm chi phí khi sử dụng điều kiện Incoterms 2020 và FCA

2. Cách tiết kiệm chi phí

Thực chất, việc tiết kiệm chi phí khi dùng FCA luôn đi kèm theo việc hạn chế được rủi ro khi dùng FCA. Vậy làm thế nào để hạn chế rủi ro? Chủ yếu các bên cần quy định càng rõ càng tốt một số vấn đề trong FCA, đi kèm với đó là thỏa thuận làm rõ giữa các bên, được quy định trong hợp đồng mua bán hàng hóa.

2.1. Nơi giao hàng hoặc địa điểm giao hàng cụ thể (place or point of delivery)

Các bên nên quy định càng rõ càng tốt địa điểm giao hàng cụ thể (precise point) tại nơi giao hàng chỉ định (named place) vì sẽ giúp các bên xác định rõ thời gian và địa điểm chuyển giao hàng hóa và rủi ro, đồng thời là điểm mà từ đó, mọi chi phí liên quan đến việc vận chuyển hàng sẽ do người mua chịu.

Nếu hai bên không có thỏa thuận về địa điểm cụ thể tại nơi giao hàng chỉ định và nếu tại nơi giao hàng chỉ định có nhiều điểm có thể giao hàng thì người bán có thể chọn một điểm giao hàng phù hợp nhất với mục đích của mình (that best suits its purpose) – problems for the buyer.

2.2. Vận đơn với dấu on-board trong mua bán FCA (On-board notation in FCA sales)

Giả sử hàng hóa được một người giao nhận nhận hàng tại Las Vegas, sẽ không thể có một vận đơn on-board được phát hành bởi người người chuyên chở từ Las Vegas, vì thành phố này không có cảng biển nên tàu chuyên chở không thể cập bến để lấy hàng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, người bán hàng tại Las Vegas cần một vận đơn với dấu on-board (phổ biến nhất (typically) là khi sử dụng phương thức thanh toán nhờ thu (bank collection) hoặc tín dụng thư (L/C)), mặc dù trên thực tế, hàng hóa sẽ phải được người chuyên chở đến Las Vegas lấy hàng sau đó mới đưa hàng lên tàu chuyên chở tại Los Angeles.

Để giải quyết các trường hợp (cater for this possibility) sử dụng điều kiện FCA nhưng người bán vẫn cần một vận đơn có dấu on-board thì ở Incoterms 2020, điều kiện FCA đã quy định thêm việc người chuyên chở có thể được người mua hàng chỉ định để phát hành vận đơn có dấu on-board cho người bán. Nếu hai bên cùng đồng ý thỏa thuận trong hợp đồng về việc này, người mua sẽ phải chỉ định người chuyên chở của mình phát hành một vận đơn có dấu on-board cho người bán. Nếu người chuyên chở đồng ý với điều này theo yêu cầu của người mua, thì khi hàng hóa đã lên tàu tại Las Vegas, người chuyên chở sẽ phát hành cho người bán vận đơn đó.

Việc này tuy giải quyết vấn đề về việc người bán có thể gặp những trường hợp cần vận đơn on-board đã nêu ở trên, nhưng sẽ không cần thiết bởi vì người chuyên chở phát hành cho người bán vận đơn thì sau đó người bán sẽ vẫn phải gửi bộ vận đơn lại cho người mua để có thể nhận hàng. Hai bên có thể, ngay từ khi đàm phán, thỏa thuận về việc yêu cầu xuất trình một vận đơn xác nhận rằng người chuyên chở đã nhận hàng để xếp lên tàu.